คำคม เตือนสมอง

คำคม "สามก๊ก " โดย ชมรมลานความคิด (Admin กิตติวัตร )

การดำเนินชีวิตในโลกนี้ ต้องปรับตัวเองได้

การสงคราม
ยิ่งไม่ใช้กำลังยิ่งวิเศษ
พึงใช้สติปัญญาให้มากกว่าใช้กำลัง

อันการสงคราม
จะหมายเอาชนะฝ่ายเดียวนั้นไม่ได้
ต้องแพ้บ้าง ชนะบ้าง
หากพ่ายแพ้ก็ใช่จะสู้ใหม่ไม่ได้

ยุทธจักรยากจะหาพันธมิตร
เห็นมีแต่กลุ่มผลประโยชน์
เมื่อซัดกันเพียงเล็กน้อยก็สั่นคลอน

                    (จากสามก๊ก)

การดำรงชีวิตประจำวัน
ใช้คำว่า “ง่ายๆ” ย่อมสบาย



คบคิดกับผู้มีสติปัญญามีน้ำใจ
จึงทำการใหญ่ได้สำเร็จ
มิใช่คิดกับผู้ด้อยความคิด ดังเด็กเลี้ยงโค
จะต่อกรกับคนมีสติปัญญานั้น
เมื่อคิดเห็นเป็นแน่ใจแล้วอย่าช้าอยู่
ปล่อยไว้นานจะมีกำลังกล้าแข็ง
เหมือนลูกนกขนปีกยังไม่ขึ้น
แม้จะนิ่งอยู่ในรัง แต่หากขนขึ้นพร้อมแล้ว
ย่อมจะบินไปได้ไกล
ยากที่จะจับตัวได้ผู้มีสติปัญญามากก็เช่นกัน

                    (จากสามก๊ก)

การทำงานอย่าเอาแต่ทิฐิ
ต้องเข้าใจเหตุผลของงาน



เกิดมาหาแต่สุขใส่ตัว
ไม่สนใจผู้คน ใครจะนับว่าดี

จะใช้คนต้องดูงาน
จะสร้างงานต้องดูคน

คนนบน้อมต่อผู้คน
ย่อมได้รับการนับถือจากผู้คน


                    (จากสามก๊ก)




การเป็นคนต้องพยายามทำดีที่สุด
นอกจากนี้แล้วแต่ฟ้าลิขิต


   
    ...หลักแห่งความสำเร็จ
    ขยันและประหยัด     ยืนหยัดอดทน
    ทำตนเชื่อถือได้    อ่อนน้อมถ่อมตน
    รู้จักประมาณตน     รู้ผิดรู้ชอบ
    ตั้งปณิธานก่อน    เข้าใจจิตใจผู้อื่น
    ไม่โลภรู้สันโดษ    เด็ดเดี่ยวมั่นคง
    เป็นคนใจกว้าง     กล้าได้กล้าเสีย

(จากสามก๊ก)







ความอดทน...
เป็นยารักษาความทุกข์ยากทั้งปวง


ผู้นำที่มีแต่ความพ่ายแพ้
1.    เป็นคนเจ้ายศเจ้าอย่างไม่รับฟังความคิดของผู้ใด
2.    เป็นคนหยาบช้าจิตใจโหดเหี้ยม
3.    ทำการสิ่งใดไม่เด็ดขาด
4.    เห็นแก่ญาติพี่น้องของตัว
5.    จะคิดการสิ่งใดมักกลับเอาดีเป็นร้ายเอาร้ายเป็นดี มิได้เชื่อใจของตัว
6.    เลี้ยงดูผู้คนไม่เป็นปกติ ต่อหน้าว่ารักกลับหลังว่าชัง
7.    รักคนใกล้ชิด ชังคนห่างเหิน
8.    กระทำการมักผิดพลาดเพราะฟังคำยุยง
9.    จะทำการสิ่งใดเอาแต่อำเภอใจตนเองมิได้ถือเอาขนบธรรมเนียมโบราณ
10.ขาดประสบการณ์ขาดความชำนาญในตัว

(จากสามก๊ก)




การไม่รู้กาลเทศะ...ผิดหวังตลอดชาติ



ผู้นำที่ฉลาด
พึงเลี้ยงคนซื่อสัตย์ไว้ได้มากที่สุด

การแสดงความอ่อนน้อม
เป็นสง่าแก่ผู้อื่น
แต่เป็นเกียรติแก่ตนเอง
เมตตาธรรมเป็นคุณธรรมสูง
มีในผู้ใดผู้นั้นเป็นคนสูงส่ง
ไปตกอยู่ในที่อันตราย ก็รอดพ้นภัยพิบัติ
แม้อยู่เหนือผู้อื่น ก็ไม่ทำร้ายผู้ใด

(จากสามก๊ก)

ความหวาดกลัวอย่างโง่เขลา
ทวีภัยอีกเท่า



ผู้มีสติปัญญาน้อย
ไม่เหมาะสมที่จะปกครองคน

เป็นเด็กไม่สิ้นกลิ่นน้ำนม
จะมาอวดรู้กว่าผู้ใหญ่นั้นไม่ควร

ผู้นำที่บำบัดทุกข์บำรุงสุข
ดูแลประชาชนให้ปลอดภัย
ประชาชนก็ยกย่องให้เป็นผู้นำเสมอไป
หากเมื่อใดปล่อยให้ประชาชน
อยู่กันไปตามยถากรรม ไม่ดูแลทุกข์สุข
ประชาชนก็ไม่สนใจผู้นำเช่นนี้เหมือนกัน
(จากสามก๊ก)


ความสุภาพอ่อนโยน...
ย่อมไม่ผิดหวังในสิ่งใด



เมื่อกษัตริย์มิได้ตั้งอยู่ในโบราณประเพณี
มิได้คบหาคนมีสัตย์มีธรรม
เชื่อถือแต่คนอาสัตย์ธรรม
ประพฤติตามอำเภอใจแห่งพระองค์
มิได้ใช้ธรรมในการปกครอง
ช้าราชการที่แวดล้อมย่อมได้ช่องหาประโยชน์
เที่ยวกดขี่เอารัดเอาเปรียบราษฎรให้เดือดร้อน
จนบ้านเมืองระส่ำระสายไปถ้วนทั่ว
และถึงกับความพินาศในที่สุด

(จากสามก๊ก)

การรู้จักประหยัด
สุขสบายในวัยชรา




ช้าเกินไปที่จะรอโอกาส
จะไขว่คว้าหาเอง

อันเพลิงลามไล้ติดขนคิ้ว
จนร้อนจักษุอยู่แล้ว
จะมิดับเสียและนิ่งอยู่ให้เพลิงดับเองนั้น
มันจะได้หรือ?

คำโบราณ
คือข้อคิดจากประสบการณ์คนเล่า
ฟังไว้ย่อมมีประโยชน์ สำหรับคนใหม่

(จากสามก๊ก)

การวางเฉยเป็นมารยาทที่ดี
แต่มากนักมักเป็นคนลับลมคมใน



คนฉลาดเลี้ยงคนดีไว้เป็นกำลัง
ส่วนคนโง่นั้น เลี้ยงนักเลงเป็นกำลัง

คนแก่บางคน แก่อายุแก่ชีวิต
แต่แก่บางคน แก่อายุแล้วยังแก่ความคิด

คนบางคนอุปมาเหมือนใบไม้แห้ง
คนบางคนอุปมาเหมือนใบไม้สด
สำหรับตัวของท่านล่ะเป็นคนเช่นไร?

(จากสามก๊ก)

ความสามารถควรมีมาก
แต่ปัญหาควรมีน้อย



จะใหญ่ได้ในหมู่คน
ต้องทำให้ผู้คนยอมรับ

ที่ที่สมบูรณ์ใครๆ ก็อยากอยู่
จะมัดน้ำใจคนไว้อยู่
ต้องให้เขาได้รับความสุขสบาย

จงเป็นคนใจรู้มากกว่าปาก
อย่างเป็นคนที่ปากรู้มากกว่าใจ


                    (จากสามก๊ก)

ความรู้ทำให้รู้จักถ่อมตน
ไร้ความรู้ทำให้จองหองอวดดี



เมื่อจะคิดการใหญ่
ก็ไม่ควรขัดเคืองด้วยเรื่องเล็กน้อย

มีแต่คนอ่อนแอเป็นกำลัง
เมื่อต่อสู้กับศัตรูก็ย่อมจะมีแต่แพ้
ถ้ามีผู้เข้มแข็งเป็นพวกคิดการใดย่อมชนะ

โบราณท่านกล่าวไว้ว่า
แม่ทัพนายกองผู้จะทำการสงคราม
พึงให้พิเคราะห์ดูกำลัง ความคิด
และฝีมือของทหารพร้อมทั้งอาวุธยุทธภัณฑ์
ถ้าเห็นชนะฝ่ายเดียวแล้วจึงให้กระทำการ

(จากสามก๊ก)

การวิวาทก้นเป็นอาวุธ (วิสัย) ผู้อ่อนแอ




อยู่ยังไม่เป็นสุข
ตายจะเป็นสุขได้อย่างไร

อันความตายนี้
ท่านว่าเป็นบุราณธรรม
ถึงมาตรว่าจะคิดอ่านแก้ไขประการใด
ก็หลีกหนีไม่พ้นไปได้

เมื่อจะต้องตาย
เราก็จะขอยอมตาย
อันความตายอุปมาเหมือนนอนหลับ

(จากสามก๊ก)

กุศลกรรมที่ไม่มีอะไรใหญ่
เท่ากับการให้ “อโหสิกรรม”

ผู้ปกครองต้องรักษาความสัตย์มั่นคง
บำรุงอาณาประชาราษฎร์ให้อยู่เย็นเป็นสุข
ไม่เชื่อฟังคำคนอันเป็นพาล
บ้านเมืองจึงอยู่เป็นปกติสุขสืบไป

สังคมมนุษย์ต้องมีหัวหน้า
เมื่อท่านได้รับความไว้วางใจให้เป็นผู้นำ
ท่านก็จงรับภาระนั้นเถิดถ้าไม่หนักจนเกินไป
จงปกครองดูแลพวกเขาให้เป็นสุข

ผู้ปกครองที่ฉลาด
ย่อมไม่ทิ้งประชาชน
แต่จะปกป้องคุ้มครองเป็นสามารถ
และเหตุฉะนี้ประชาชนจึงคุ้มครองเรา
                    (จากสามก๊ก)

ของมีพิษห้ามกิน
ของผิดกฎมายห้ามทำ


เมตตาธรรม ความซื่อสัตย์
ยาดีกินขมปาก
แต่เป็นประโยชน์แก่คนใช้
คนซื่อกล่าวคำไม่เพราะหู
แต่เป็นประโยชน์แก่กาลภายหน้า

คนอันดับหนึ่งที่ควรเลี้ยงดูให้ดี
ก่อนใครอื่นทั้งหมด คือคนซื่อสัตย์

ยศได้ยศฐาบรรดาศักดิ์
อย่าหลงตนลืมตัว อย่าโลภโมโทสัน
อย่าเห็นแก่ของดีๆ จงประหยัดมัธยัสถ์
รับราชการอย่างซื่อสัตย์
ก็จะได้มียศฐาบรรดาศักดิ์จำเริญสืบไป
                    (จากสามก๊ก)

ความยากจนทำให้...
เกิดความขยันและประหยัด


นักรบผู้กล้า
ยามรบต้องเป็นรบ
ไม่รำพึงรำพรรณถึงเรื่องส่วนตัว

จะทำสิ่งใดให้มีความพร้อม
จะง่ายเหมือนพลิกมือ คว่ำมือ
คิดจะทำศึกสงคราม
อย่าลืมชีวิตประชาราษฎร์
นักรบอาจตายได้ แต่อย่าให้ประชาชนตาย
ขวัญของประชาชนจะสูญเสีย
คนที่ขวัญเสียหรือหมดกำลังใจ
ย่อมสูญเสียทั้งหมด แล้วจะเอากำลังอะไรรบ
เพราะที่สุดประชาชนนั้นแหละ
จะต้องเป็นนักรบเสียเอง
                    (จากสามก๊ก)


ความมัธยัสถ์
เป็นหนทางแห่งความร่ำรวยที่ยิ่งใหญ่



รากฐานแห่งความปราชัย
ความเป็นผู้ไม่มีดุลพินิจพิจารณญาณ
ความไม่รู้จักควบคุมในตน
ความไม่เข้าใจในเรื่องและเหตุผล
ความไม่รู้ชัด-เห็นแจ้ง
ความเป็นผู้โลภมาก
ความจองหอง-อวดดี
ความชอบพูดจาโกหก-พกลม
ความไม่ควบคุม-ประพฤติชั่ว

                    (จากสามก๊ก)

ขอให้ทุกคนจงสดับ...
อย่าได้ไม่รู้จักประมาณตน



เมื่อความคิดเกิดตีบตัน
ควรหามิตรสหายไว้ช่วยกัน

แผนซ้อนแผน
กลลวง แพ้กลลวง
เหนือความคิดยังมีความคิด
อย่าชะล่าใจ !

อายุที่มากขึ้น
ย่อมมากด้วยประสบการณ์
แลยิ่งมากขึ้นด้วยความคิดอ่าน

                    (จากสามก๊ก)

คนโง่เท่านั้น มักอวดตนเป็นคนฉลาด



คนเลวต้องช่วยกันขจัดออกจากสังคม
มิใช่ให้ใครคนใดคนหนึ่งจัดการ
ทุกคนนั้นแหละช่วยกัน

เป็นคนมีสติปัญญา แต่อยู่กับผู้นำเลว
ก็เหมือนอยู่ในที่มืดที่ลับ นับแต่จะอับโชค

เป็นคนมิใช้ก้อนดินท่อนไม้
ควรจะมีความรู้สึกบ้าง
โดยเฉพาะรู้สึกรับผิดชอบในสิ่งที่ตนกระทำ

(จากสามก๊ก)

ความประหยัด
ทำให้เกิดความร่ำรวยและยศศักดิ์


มิตรจิตมิตรใจ
จะมีความสำเร็จต้องเผื่อแผ่

ธรรมดาแขกผู้มาหา
มิควรจะเอาสิ่งของของเจ้าเรือนไป

จะคิดอ่านการสิ่งใดอันเกี่ยวกับด้วยบ้านเมือง
ควรจะเอาใจประชาชนไว้เป็นประมาณ
เมื่อชาวบ้านรักใคร่นับถือดี
เมื่อมหาชนยอมเชื่อฟังเสียแล้ว
ทำสิ่งใดก็ไม่ไร้ผล
ความพร้อมเช่นนี้ย่อมเป็นโอกาสเหมาะสม
หากไม่คิดการในบัดนี้
ย่อมเป็นสิ่งน่าเสียดายนัก
                    (จากสามก๊ก)

คนซื่อสัตย์พูดคำใด
ถือเป็นสัญญาคำนั้น


เป็นชายชาติทหาร
จะมีเจ้าเป็นสองนั้น มิต้องประเพณี

ทหารไม่เคยย่อท้อต่อข้าศึก
นักบวชไม่เคยเกรงกลัวกิเลสตัณหา
มีแต่จะต้องสู้จนได้ชัยชนะ

อันธรรมดาของทหาร
หากไม่ออกค่าย
ก็เหมือนกับผ้าซับในกางเกงผู้หญิง

(จากสามก๊ก)

คนดีมักถูกรังแก
ม้าดีมักถูกควบขี่


นกพึงรีบสร้างรัง
คนพึงรีบเร่งสร้างตัว

หากแม้นว่าเป็นคนดีจริง
ให้บำรุงบำเรออย่างไร ให้เย้ายวนอย่างไร
ยังเป็นคนดีเหมือนเดิม

คนรอดพ้นอันตรายด้วยความคิด
ความคิดจึงเป็นสิ่งสำคัญมาก
คนควรบำรุงความคิด
หากยิ่งเฉียบแหลมยิ่งปลอดภัย

(จากสามก๊ก)

ความซื่อสัตย์ คือ ผู้รู้แจ้งในปัญญา




เกิดเป็นลูกผู้ชาย
ควรหรือจะมาสิ้นความคิด
หนทางยังมีข้างหน้า ต้องดั้นด้นฟันฝ่าไป

เกิดเป็นชายรับใช้แผ่นดิน
ถึงตัวจะตายก็ไม่น่าหวาดหวั่น
ให้ได้ทำนุบำรุงแผ่นดินไว้ให้เป็นสุขเถิด
จะได้มีชื่อปรากฎไว้ในภายหน้า

ทุกคนเกิดมาล้วนต้องตาย
แต่ก่อนตายควรฝากลายไว้ให้โลก
ชาติเสือยังไว้ลาย ชาติชายก็ควรไว้ซึ่งชื่อ

(จากสามก๊ก)

ความชั่วอ่อนกำลัง คุณความดีก็รุ่งเรือง



ผู้นำมิเพียงกล้าหาญ
แต่หากต้องมีสติปัญญา
มีความอดกลั้นและอดทนเป็นเยี่ยมด้วย

อันธรรมดานกจะทำรัง
ก็ย่อมจะแสวงหาซึ่งพุ่มไม้ชัฎ
จะได้ทำรังอยู่เป็นสุข
ถึงลมพายุใหญ่จะพัดหนักมา ก็มิได้อันตราย
ผู้เป็นลูกน้องจะหานาย
ให้พิเคราะห์ดูผู้มีใจโอบอ้อมอารี
มีสติปัญญานำพาไปได้รอดไม่วอดวาย

(จากสามก๊ก)

คนตายส่งกลิ่นเหม็นหนึ่งลี้
คนเป็นส่งกลิ่นเหม็นพันลี้


บางครั้งก็มี
ที่ความแค้นอยู่เหนือสิ่งอื่นใด

ธรรมดาโลกมีความเป็นคู่
มีความดีความชั่ว มีเรามีเขา
บางครั้งเราได้ชื่อว่าเป็นดาวดวงหนึ่งของโลก
แต่ก็ยังมีดาวดวงอื่นผุดขึ้นแข่งรัศมี
จงอย่างคิดว่าเมื่อฟ้าส่งเรามาเกิด
ไฉนจึงส่งเขามาเกิดด้วยเล่า
เพราะฟ้ามิได้ส่งเรามาผู้เดียว โลกนี้จึงเป็นเช่นนี้

ได้ใหม่แล้วอย่าลืมเก่า
เกิดเป็นคนควรกตัญญูทุกผู้คน

                    (จากสามก๊ก)

คนที่ชอบนินทาว่าร้ายผู้อื่น
ผู้นั้น คือ โมฆะบุรุษ



คำทำนายทายทัก
รับฟังไม่ทำให้เสียหาย
จิ้งจกทักเรายังหยุด
ขอเพียงฟังอย่างคนมีสติปัญญา

ท่านนั้นอุปมาดั่งนกน้อย
ไฉนจะล่วงรู้ความคิดพญาครุฑได้
ผู้ทรงสติปัญญาล้ำลึก
ยากนักที่คนไร้ความคิดจะเข้าใจ

                    (จากสามก๊ก)

ความโกรธล้วนมีเหตุผล
แต่เหตุผลที่ดี...มักไม่ค่อยมี



จะต่อสู้กับศัตรู
ต้องรู้กำลังของศัตรู
และรู้กำลังตนเอง จึงจะได้ชัยชนะ

จับโจรให้จับหัวหน้า
เมื่อหัวหน้าจนมุม ลูกน้องก็จนตรอก

คำโบราณท่านว่าไว้แต่กาลก่อน
ผู้ใดจะเป็นแม่ทัพนำทหารทำสงคราม
ให้พึงรู้ลักษณะในกลทุกประการ
อนึ่งให้มีปัญญารู้ผ่อนปรนแก้ไขเอาชนะ

                    (จากสามก๊ก)


ความโกรธเป็นเรื่องของความทุกข์



รากฐานแห่งความสำเร็จ
ความขยัน-มัธยัสถ์
ความอุตสาหะ-อดทน
ความซื่อสัตย์-สุจริต
ความนอบน้อม-ถ่อมตน
ความรู้จักประมาณตน
ความรู้แจ้ง-เห็นจริง


                    (จากสามก๊ก)

คนที่มีปัญญาเห็นแก่ตัว สู้คนโง่
ทำเพื่อส่วนรวมไม่ได้


อย่าดูหมิ่นความคิดท่านผู้เฒ่า
ก่อนที่ท่านจะอยู่มาได้ถึงเพียงนี้
ใครจะรู้บ้างว่าท่านได้ฝ่าอุปสรรคใดมาบ้าง

การปกครองผู้คนเป็นงานหนัก
เป็นงานของผู้เสียสละสุขส่วนตัว
ถ้าแม้นไม่ทำดีแล้วจะทำไปทำไม?

ธรรมดาของนกทั่วไป
ย่อมอาศัยป่าที่มีผลไม้มากจึงเป็นสุข
คนก็ย่อมอาศัยหัวหน้าที่มีใจเป็นธรรมจึงจะชอบ

                        (จากสามก๊ก)

คนที่ไม่มีรอยยิ้มแย้ม
อย่าคิดเปิดทำกิจกรรมการค้า


ลูกผู้ชายต้องใจนักเลง
ถึงจะสิ้นกำลังลง
ต้องพ่ายแพ้แก่ศัตรูเป็นแม่นมั่น
ก็มิควรย่อท้อคำนับต่อข้าศึก

ลูกผู้ชายชาติทหาร
ได้ลั่นวาจาสาบานแล้ว ย่อมไม่เสียคำสัตย์

เป็นลูกผู้ชาย
มีกำลังวังชา ทั้งมีสติปัญญา
แต่เมื่อยามบ้านเมืองมีปัญหามีความเดือดร้อน
ไม่สามารถบำรุงให้อยู่เป็นสุขได้
ชายนั้นจะมองหน้าผู้คนอยู่ได้อย่างไร

                    (จากสามก๊ก)

ความโกรธ ทำให้ตนเองรับทุกข์ทรมาน



เกิดมาทุกคนล้วนต้องตาย
มิได้เว้นมันผู้ใด
เป็นธรรมดาอยู่เช่นนี้ ไยต้องเศร้าโศก?

อันความตายนี้ย่อมมีแก่ทุกคน
ผู้ห้าวหาญเกินไป ขาดความรอบคอบ
ถึงที่ตายง่ายกว่าใครๆ

ผ่านโลกมาก็มากแล้ว
อายุก็มากแล้ว
จะไปกลัวอะไรกับความตายล่ะ

                    (จากสามก๊ก)

ความโกรธเข้าประตูง่าย แต่ว่าออกไปยาก



การชำระความแค้นนั้นยาก
เพราะต้องลงแรงทำลายกันเจ็บปวดทั้งกายทั้งใจ
แต่การให้อภัยซิง่าย
เพียงแค่ออกปาก “ไม่เป็นไร” คำเดียวก็เสร็จเรื่อง
ไฉนไม่ใคร่จะทำกัน

คนโลภหาความสัตย์ซื่อมิได้
เลี้ยงไว้ย่อมเสียข้าวสุก

ผลของความสัตย์ซื่อ
ทำให้คนสามารถตั้งตัวมาได้ยืนยาว
การจะละความสัตย์ซื่อ
โดยเห็นแก่ทรัพย์สมบัติภายนอก
จะอยู่ในสังคมอย่างน่าผ่าเผยได้นานสักเท่าไร

                                (จากสามก๊ก)

คนมักตายเพราะทรัพย์เป็นเหตุ
นกมักตายก็เพราะเหยื่อ



อย่าโกรธผู้เตือนสติชี้ข้อบกพร่อง
ผู้ชี้โทษก็เหมือนชี้ขุมทรัพย์ให้

อยู่กับคนไม่ดีมีแต่เดือดร้อน
นานไปอาจมีอันตรายได้ ต้องรีบถอนตัวเร็วไว
เหมือนนกทิ้งรังที่ไม่ปลอดภัย ฉะนั้น

ทำดีต่อทุกคนนั้นถูกต้อง
แต่กับคนร้ายนั้นเราต้องระวังด้วย

                    (จากสามก๊ก)


คนมีความคิดเป็นมิจฉาทิฏฐิ ยากนัก
ที่จะพูดจากันให้รู้เรื่อง


ยามเหยี่ยวอยากอาหาร
มันจะคอยจ้องจับลูกไก่ที่พลัดแม่
ได้ทีแล้วก็โฉบลงเอา
ถ้าเห็นยังมิได้ที่ก็เพียรคอยอยู่
ชีวิตคนบางคนก็ไม่ต่างจากเหยี่ยว

ผู้ที่อุตส่าห์มานะพยายาม
รักษาตัวรอดพ้นจากสิ่งชั่วร้าย
ต่อสู้ชีวิตมาจนได้ดิบได้ดีมีตำแหน่งสูง
แต่แล้วมาวันหนึ่ง
ผู้มีอำนาจเหนือกว่าก็โยกย้ายถ่ายเท
ไปสู่ตำแหน่งอื่นที่ต่ำต้อย
ใครโดนเข้าอย่างนี้ จะรู้สึกเจ็บแค้นสักแค่ไหน

                    (จากสามก๊ก)

คนมีคุณธรรมย่อมรุ่งเรือง
คนถืออำนาจย่อมหายนะ



กฎหมายที่เป็นธรรม
ควรใช้ให้เป็นธรรม
และรักษาให้เป็นธรรม
เมื่อกฎหมายเป็นธรรม

ราษฎรก็เคารพกฎหมายด้วยชีวิต
เมื่อกฎหมายไม่เป็นธรรม
ราษฎรก็ทำลายกฎหมายแม้ด้วยชีวิต

กฎหมายที่ไม่เป็นธรรม
ใครจะยอมอยู่ใต้บังคับ
แม้แต่ผู้ที่ร่างกฎหมายเองก็เถอะ

                    (จากสามก๊ก)

ความกล้าหาญ
ไม่สยบต่อความหายนะ



อันธรรมดาผู้เป็นนายทัพนายกอง
ในการทำสงคราม ถ้าแพ้ก็อย่างเพิ่งเสียใจ
แม้ได้ชัยชนะก็อย่าเพิ่งทะนงตัว
วันนี้เราได้ชัยชนะ
วันหน้าหากประมาท เราอาจพ่ายแพ้ได้

ผู้มีฝีมือมีความสามารถ
จะอยู่รับใช้ใครผู้ใด ต้องได้นายที่ดี
หากได้นายไม่เอาไหน
เจ้านายที่อุปมาดังวานรได้แก้ว
ไม่รู้จักส่งเสริมลูกน้อง อยู่ๆไปก็ไม่ก้าวหน้า
               
                    (จากสามก๊ก)

คนมุสาสุดท้ายก็จบลง
ด้วยการหลอกลวงตัวเอง



คิดเป็นผู้นำ
อย่าหลงสิ่งยั่วยวนจะชวนให้ฉิบหาย

เสนอหน้าขอเป็นใหญ่
มักไม่ใคร่สำเร็จ
มีแต่มีผู้มาขอให้เป็นใหญ่ จึงเป็นใหญ่ได้

อันคำโบราณกล่าวไว้ว่า
ผู้จะตั้งตัวเป็นใหญ่
ถึงจะมีบ้านเมืองได้ก็เอาแต่ชัยชนะเท่านั้น
ผู้ใดเป็นเสี้ยนหนามก็ทำอันตรายผู้นั้น
มิได้ทำอันตรายแก่บุตรภรรยาและราษฎรทั้งปวง

                        (จากสามก๊ก)

คนสูงศักดิ์ สอนด้วยวาจา
คนต่ำศักดิ์ ใช้แส้สั่งสอน


ปราชญ์นั้นสำคัญไฉน
จะมีอะไรมีคุณค่า
กว่าการได้สนทนากับนักปราชญ์

ได้พบพานักปราชญ์
นับว่าเป็นวาสนา
ได้พานพบนักบุญ นับว่าเป็นกุศล

ผู้มีสติปัญญา
จะคิิดอ่านทำการสิ่งใดๆ
ถึงจะเต็มใจก็ดี มิเต็มใจก็ดี
ย่อมว่ากล่าวให้แตกฉานปรากฏออกมา
จะนิ่งรำพึงรวนเรอยู่ ก็เหมือนคนหาปัญญามิได้

                        (จากสามก๊ก)

ควรยอมผิดใจกับสุภาพชน
แต่อย่าผิดใจกับคนพาล



ความแค้นมีเท่าแผ่นฟ้า
แต่การให้อภัยก็มีเท่าแผ่นฟ้าเช่นกัน

คนยึดมั่นสัตย์ซื่อ
วาจาต้องแน่ พูดคำไหนต้องคำนั้น
ต้องกันทั้งคำต้นกับคำปลาย

ให้อภัยยิ่งใหญ่กว่าชำระแค้น
หัวใจที่รู้จักให้อภัย ยิ่งใหญ่กว่าหัวใจทั้งปวง

                    (จากสามก๊ก)

คบกับคนที่ร่วมกันยาก
ต้องรู้เชิงแต่นิ่งเฉยไว้


คิดแล้วให้รีบกระทำ
หาไม่แล้วจะหมดโอกาส

การใดกระทำมิสำเร็จ
การนั้นก็หาสิ้นความกังวลไม่
ยิ่งการใหญ่ก็ยิ่งวิตกมาก

จะเก่งปานใดก็ตาม
แม้นไร้คนดีมีสติปัญญาร่วมคิด
กิจการทั้งหลายทั้งปวงก็เคลื่อนไปไม่ได้

                    (จากสามก๊ก)

ควรพิจารณาคนขณะเผลอเรอ
และหลังเสพสุรามึนเมา



ช่วงแห่งชีวิตที่ต้องขบคิดให้มากที่สุด
คือเวลาตกอยู่ในวงล้อมแห่งอันตราย
จะต้องหากลอุบายพลิกผันด้นดั้นให้พ้นวิกฤต
ใช้ความสุขุมคัมภีรภาพเป็นอย่างมาก

เมื่อยังมิใช่ของเรา
ก็จงหาโอกาส และรู้จักรอคอย

การสร้างสรรค์ บางครั้งก็ต้องมีการล้มล้าง
หากว่าการนั้นเป็นการใหญ่
เหมือนโค่นต้นไม้ทำไร่นา
จะมัวคิดเสียดายต้นไม้อยู่ คงจะไม่ได้ข้าวกิน

                    (จากสามก๊ก)


คลื่นลูกแรกยังไม่สงบ
คลื่นลูกหลังก็ซัดกระหน่ำตามมา



ความเป็นผู้มีอุดมการณ์
ความเป็นผู้มีดุลยพินิจ-พิจารณญาณ
ความไม่ละโมบ
ความเป็นผู้ยึดมั่น-เด็ดขาด
ความเป็นผู้มีน้ำใจการุณธรรม
ความเป็นผู้กล้าหาญ-ตัดสิน

                    (จากสามก๊ก)

คบหากันเพราะรูปโฉม
ความงามร่วงโรย ความรักก็สลาย


    ...เหตุแห่งความล้มเหลว
    ไม่เข้าใจผู้อื่น                 ไม่ประมาณตน
    ไม่เดียงสาต่อการ             มิสำนึกผิดชอบ
    โลภโมโทสัน                   เย่อหยิ่งยโส
    โป้ปดมดเท็จ                   คบค้าเสเพล
    เกียจคร้านต่องาน            ก่อหนี้ล้นพ้น
    ขี้เหล้าเมายา                   หูเบาเฉาปัญญา
    ทำตัวหัวไม้        รู้สัจธรรม
    ใจคอคับแคบ     คบคนไม่เลือก
    คิดคดล่อลวง    สุรุ่ยสุร่าย
    ไร้อุดมการณ์      หลงการพนัน
    หุนหันพลันแล่น    จิตใจโลเล
    อิจฉาริษยา      นอกรีตดื้อรั้น

                                (จากสามก๊ก)